Jan zwany Wielkim

  • 1485
  • skrzydło poliptyku olkuskiego w bazylice kolegiackiej św. Andrzeja w Olkuszu

Pogrążony w udręce jeszcze usilniej się modlił, a Jego pot był jak gęste krople krwi, sączące się na ziemię. Gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.

Łk 22,44-45

Jezus ukazany jest u podnóża skalistego wzniesienia, na którego szczycie stoi kielich. Zwrócony w prawo, klęczy ze złożonymi w modlitwie dłońmi i wpatruje się w kielich. Materiał obszernej szarej sukni Zbawiciela układa się w geometryczne załamania. Jego twarz, szyja, dłonie i stopy pokryte są strugami krwi – jest to dosłowna próba oddania ewangelicznego przekazu o krwawym pocie, który wystąpił na Jezusie w godzinie oczekiwania na pojmanie. Za Chrystusem widoczni są śpiący apostołowie – na pierwszym planie Piotr z mieczem, dalej zaś synowie Zebedeusza. Jezus podczas modlitwy jest prawdziwie samotny i opuszczony – nawet przez wybranych uczniów, którzy nie byli w stanie wytrwać w czuwaniu. Ta samotność, ilustrowana jako odwrócenie się Chrystusa od śpiących apostołów jest zapowiedzią opuszczenia Go podczas Jego męki.
Ogród, otoczony wiklinowym płotem, porastają drobne rośliny i trawa. Artysta zrezygnował z wykreowania dalszych planów, zastępując je złotym tłem, dekorowanym regularnym ornamentem.

Biblia w malarstwie polskim, wyd. Dragon. str. 224-225