Święty Edward Wyznawca
Edward urodził się w 1004 r. jako trzeci syn Etelreda, saskiego króla Anglii, Emmy, córki Ryszarda 1, księcia Normandii. Anglia była w tych latach poddana ciężkim i nieprzerwanym atakom ze strony Duńczyków. Anglicy, włącznie z dworem, żyli w bardzo trudnych warunkach, do tego stopnia, że od 1013 r. królowa, a za nią synowie Alfred i Edward, i w końcu także sam król, schronili się za kanałem La Manche u swoich krewnych. Po dwóch nieudanych próbach od zyskania korony – jednej podjętej przez Etelreda (zm. w 1016 r.) i drugiej dokonanej przez jego pierwszego syna, Edmunda (zm. w 1017 r.)-tron przeszedł w ręce duńskiego zdobywcy Kanuta Wielkiego (1017-1035), który ożenił się z królową Emmą i miał z nią syna, Hardekanuta.
REX:
Edward i starszy brat Alfred spędzili młodość na wygnaniu, na dworze książęcym Normandii. Fakt ten jest istotny dla zrozumienia przyszłej polityki Edwarda, gdy wiele lat później odzyska panowanie. Księstwo normandzkie stanowiło dobrze zorganizowane i scentralizowane państwo; książę rządził przez swoich wicehrabiów, rozsianych na całym terytorium, mających za zadanie ściganie podatków i wymierzanie sprawiedliwości. W czasie 25 lat banicji Edward nabrał normandzkiej skłonności do takiego modelu rządów, z bardzo skuteczną kancelarią i biurokracją.
W ciągu owego ćwierćwiecza parabola historyczna Kanuta Wielkiego i jego ulotnego imperium północnego osiągnęła swój szczyt i doszła do kresu. Po usunięciu możliwych saskich pretendentów do korony Anglii i po podziale królestwa między swoich synów, Harolda i Hardekanuta, wówczas jeszcze infanta, oraz swego urzędnika, możnego Godwina, księcia Wessexu, Kanut zmarł w spokoju ducha w 1035 r. Zaraz potem imperium się rozpadło pod wpływem ruchów odśrodkowych typu nacjonalistycznego, złożonych z trzech komponentów: Danii, Norwegii i Anglii. W Anglii panował przez krótki czas Harold ze wsparciem księcia Godwina, który przekazał mu brata Edwarda, Alfreda, następnie oślepionego i za bitego. W 1040 r. zmarł również Harold, dlatego Godwin mógł na własny rachunek na rzucić bardzo młodego Hardekanuta, okrutnego i niegodziwego, który jednak na szczęście zmarł z nadmiaru alkoholu po dwóch latach. W tym momencie prawie już czterdziestoletni Edward był jedynym pretendentem do tronu i został królem.
Tymczasem skończyły się podboje Normanów ze Skandynawii i ziemie angielskie wróciły pod panowanie Anglosasów. Inni Normanowie, stacjonujący we Francji (Normandia), byli spragnieni przygody i naturalnie spoglądali na Anglię, jednak ich czas jeszcze nie nadszedł. Król Edward stanowił rodzaj mostu między dwiema kulturami: anglosaską i normandzką. Przez swą roztropną politykę przygotował Anglię do podboju ze strony Wilhelma Bękarta w 1066 r.
Edward nie podobał się bardzo wpływowemu klerowi angielskiemu, który jednak go wspierał i dal mu przydomek Wyznawca: Choć rządził z oddaniem i wprowadził do kraju skuteczne metody rodem z księstwa normandzkiego, był postrzegany jako król słaby, ustępliwy wobec woli normandzkich faworytów, zaniedbujący młodą żonę Edith, córkę księcia Godwina, i mający skłonności ascetyczne, które nie budziły entuzjazmu tak na dworze, jak i wśród poddanych. Kronikarz Wilhelm z Malmesbury napisał o nim: „Był człowiekiem o niewielkich zdolnościach do rządzenia ze względu na swą prostotę, ale byt oddany Bogu i dlatego Bóg nim kierował. Dopóki panował, (…) wszędzie był spokój, na zewnątrz i wewnątrz. Było to o tyle dziwne, że postępował z wielką łagodnością, nie umiał się nawet narzucać mocny mi słowami osobom z niższych stanów. Jednak parę rozporządzeń Edwarda dość wyraźnie przeczyłoby temu obrazowi czy wręcz opinii o świętości króla. Jego pierwszym aktem po objęciu władzy było pozbawienie swej matki wszystkich własności i bogactw oraz zamknięcie jej w Winchester, gdzie zmarła w 1052 r. Niewątpliwie król potrzebował pieniędzy, aby nadać silę swej polityce wprowadzania pokoju. Ale co powiedzieć o jego rozkazie zrównania z ziemią miasta Dover, winnego banalnego incydentu między jego mieszkańcami a orszakiem księcia Eustachego z Boulogne, gościa króla? Rozkaz króla był skierowany do księcia Godwina, który odmówił jego wykonania. Anglia otarła się wówczas o wojnę domową, książę wraz z synami uciekł, królowa zaś została zamknięta w klasztorze. Wreszcie doszło do ponownego pokoju, lecz kraj został podzielony między Sasów, reprezentowanych przez księcia i królową. a natarczywą szlachtę i normandzkich awanturników znajdujących się pod opieką króla
Po śmierci Godwina w 1053 r. Edward coraz mniej interesował się sprawami państwowymi, oddając się osobistym poszukiwaniom mistycznym oraz wzmacniając potęgę Kościoła angielskiego przez bogate donacje i przywileje. Pozwoliło to stronnictwu saskiemu nabrać siły wokół swego naturalnego przywódcy, księcia Harolda, syna Godwina. Spośród 164 aktów donacji przypisywanych Edwardowi, aż 144 są przeznaczone dla kościołów, sanktuariów i klasztorów. Również liczne kościoły zagraniczne otrzymywały ziemie i beneficja w Anglii, na przykład św. Piotra w Gandawie, Saint-Ouen w Rouen, Saint-Denis w Paryżu Przede wszystkim jednak ze szczodrobliwości króla skorzystało dopiero co powstałe opactwo Westminster, stając się jednym z najbogatszych klasztorów królestwa. Zostało konsekrowane 28 grudnia 1065 r., dokładnie na czas, aby przyjąć szczątki Edwarda, zmarłego 5 stycznia 1066 r.
Tego samego dnia książę Harold z Wessex objął tron, lecz nie panował długo. 14 października tegoż roku na wzgórzach Hastings Wilhelm Bękart, książę Normandii, przybywszy do Anglii na czele koalicji Normanów. Franko-Flamandów
Najnowsze komentarze