ROZDZIAŁ 1
CZYM JEST BIBLIA?
Pismo Święte i Tradycja jako jedno wspólne źródło przekazują objawienie Boga w Jezusie Chrystusie. Tradycja mieści w sobie Pismo Święte, które jest uprzywilejowanym środkiem wyrazu Tradycji. „Pismo Święte jest Słowem Boga utrwalonym na piśmie pod natchnieniem Ducha Bożego, święta zaś Tradycja, slowo Boga powierzone Apostołom, przez Chrystusa Pana i Ducha Świętego, przekazane w całości następcom Apostołów” (DV 9). Słowo Boże, w formie spisanej bądź głoszonej, w sposób autentyczny jest interpretowane przez Magisterium Kościoła. Pismo Święte – Biblia – musi być odczytywane i wyjaśniane w Kościele.
Biblia to natchnione i bezbłędne Słowo Boże. W siedemdziesięciu trzech księgach przedstawia nam historię Bożego planu naszego zbawienia, rozpoczynając od stworzenia świata i kończąc na powitaniu Kościoła chrześcijańskiego. Biblia, oprócz nauki Kościoła, przekazuje nam również to, co musimy wiedzieć, by zostać zbawionymi.
Chociaż Biblia składa się z wielu ksiąg, to te księgi razem opowiadają jedną historię. Bóg na początku stworzył nas jako istoty doskonałe, ale nasi pierwsi rodzice, poprzez swą wolną wolę, zgrzeszyli i sprowadzili śmierć na samych siebie i swoje potomstwo. Pozostała część Biblii mówi nam, jak Bóg dał istotom ludzkim środki do zbawienia. Dowiadujemy się, jak Bóg wybrał lud Izraela, by z powrotem przyprowadził do Niego wszystkie ludy, i jak Bóg Ojciec wypełnił to dzieło poprzez swego Jednorodzonego Syna, Jezusa Chrystusa, i Jego ofiarę na krzyżu. W końcu poznajemy prawdę o kresie historii: dobro triumfuje, zło upada, a Lud Boży żyje wiecznie w raju. Taka jest historia naszej wiary.
Pismo Święte to nie jest jedyny autorytet dla naszej wiary, jak mówi nam o tym samo Pismo. Kościół został założony przez Jezusa Chrystusa, by utrzymać żywą Tradycję wiary. Jako katolicy wierzymy, że Kościół nie jest po prostu instytucją religijną, która zachowuje tradycję. W Dzień Pięćdziesiątnicy, po śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa, Bóg wylał Ducha Świętego na apostołów i dzięki temu darowi Duch Święty nadal mieszka w Kościele i kieruje nim. Nauczanie Kościoła otwiera przed nami wszystkie bogactwa Biblii. Ponieważ mamy żywą prawdę Kościoła, możemy czytać Pismo Święte z większą ufnością, z większym zrozumieniem i większą swobodą.
CZYM JEST BIBLIA DLA KATOLIKÓW?
• Natchnione Słowo Boże dociera do nas poprzez Pismo Święte.
• Żywe Słowo Boże dociera do nas w równym stopniu poprzez żywa Tradycję Kościoła.
• Nieomylne Słowo Boże, tak jak je przekazuje Pismo Święte i Tradycja, zostało powierzone wyłącznie żywemu Magisterium Kościoła, które sprawuje swoje zwierzchnictwo w imieniu Jezusa Chrystusa.
Pismo Święte jest natchnione i bezbłędne. „Natchnione” – polski odpowiednik łacińskiego inipiratus, od czasownika in-spirare, czyli „tchnąć coś do środka”- oznacza, że sam Bóg kierował autorami, którzy napisali księgi Biblii. Umysły autorów zostały bezpośrednio oświecone działaniem Ducha Świętego, aby napisali to, czego Bóg chce, i nic więcej. Ten proces trwał przez kilka tysięcy lat. Duch Święty, w żaden sposób nie ograniczając ich wolności, skłania ich do pisania – by zapisywali to, co było w ich umysłach. Chociaż Bóg jest podstawowym autorem Pisma Świętego, ludzcy autorzy sa również prawdziwymi autorami, ponieważ działają jako wolne, podrzędne oraz inteligentne narzędzia Ducha Świętego.
„Bezbłędne” oznacza, że nie zawiera błędu: właściwie pojmując, Pismo Święte zawsze uczy prawdy, nigdy fałszu. „Skoro więc wszystko to, co autorzy natchnieni, czyli hagiografowie twierdzą, należy uważać za stwierdzone przez Ducha Świętego, to z całą mocą należy też wyznać, że księgi Pisma w sposób pewny, wiernie i bez błędu uczą prawdy, jaka z woli Boga została zapisana w księgach świętych dla naszego zbawienia” (Sobór Watykański II, Dei Verbum 11).
Czytanie Pisma Świętego jest, w pewnym sensie, jak przyjmowanie Eucharystii. W obu przypadkach Słowo Boże przechodzi do nas w sposób bezpośredni. Katechizm Kościoła Katolickiego (103) mówi nam, że „Kościół zawsze czcił Pismo święte, podobnie jak czci Ciało Pana. Nie przestaje ukazywać wiernym Chleba życia branego ze stołu Słowa Bożego i Ciała Chrystusa”.
Dla wierzącego katolika samo Słowo Boże jest nadrzędne. Ale Pismo Święte nie jest jedynym źródłem Słowa Bożego, jak powie ci o tym samo Pismo Święte.
W 2. Liście do Tesaloniczan (2, 15) św. Paweł przypomina wiernym w Tesalonikach, że muszą mocno trzymać się tradycji, którą Apostołowie przekazali zarówno w pismach, jak i słowami swoich ust. „Przeto, bracia, trwajcie niewzruszenie i trzymajcie się tradycji, o których zostaliście pouczeni bądź żywym słowem, bądź za pośrednictwem naszego listu”. Pismo Święte i Święta Tradycja tworzą jedno źródło z którego przychodzi do nas słowo Boże, tak jak mówi nam o tym sam Nowy Testament.
Prawdziwa interpretacja zarówno Pisma Świętego, jak i Świętej Tradycji, wyraża się w nieomylnym nauczaniu Kościoła, w Magisterium. „Nieomylne” oznacza, że Kościół, dzięki Bożej pomocy samego Chrystusa, nie może uczyć nieprawdy w 
kwestiach wiary.
Wielki zwój Izajasza z Qumran, ok. 100 r. p.n.e., to najstarszy kompletny rękopis księgi Biblii. Niezwykle podobny do standardowego tekstu hebrajskiego, stanowi niezaprzeczalny dowód na poprawność tekstu księgi Izajasza, jaki znamy obecnie.
Dla zachowania Kościoła w czystości wiary przekazanej przez Apostolów, sam Chrystus, który jest prawdą, zechciał udzielić swojemu Kościołowi uczestnictwa w swojej nieomylności. Przez „nadprzyrodzony zmysł wiary” Lud Boży „trwa niezachwianie w wierze” pod przewodnictwem żywego Urzędu Nauczycielskiego Kościoła (LG 12; por. DV 10). (KKK 889)
Misja Urzędu Nauczycielskiego jest związana z ostatecznym charakterem przymierza zawartego przez Boga w Chrystusie z Jego Ludem; Urząd Nauczycielski musi chronić go przed wypaczeniami i słabościami oraz zapewnić mu obiektywną możliwość wyznawania bez błędu autentycznej wiary. Misja pasterska Urzędu Nauczycielskiego jest ukierunkowana na czuwanie, by Lud Boży trwał w prawdzie, która wyzwala. Do wypełniania tej służby Chrystus udzielił pasterzom charyzmatu nieomylności w dziedzinie wiary i moralności. Realizacja tego charyzmatu może przybierać liczne formy. (KKK 890)
„Nieomylnością tą swego urzędu cieszy się Biskup Rzymu, głowa Kolegium Biskupów, gdy jako najwyższy pasterz i nauczyciel wszystkich wiernych, który braci swych umacnia w wierze, ogłasza definitywnym aktem naukę dotyczącą wiary i moralności… Nieomylność obiecana Kościołowi przysługuje także Kolegium Biskupów, gdy wraz z następcą Piotra sprawuje ono najwyższy Urząd Nauczycielski” (LG 25; por Sobór Watykański I: DS 3074), przede wszystkim na soborze powszechnym. Gdy Kościół przez swój najwyższy Urząd Nauczycielski przedkłada coś do wierzenia jako objawione przez Boga” (DV 10) i jako nauczanie Chrystusa, „orzeczenia te należy przyjąć posłuszeństwem wiary” (LG 25). Taka nieomylność rozciąga się na cały depozyt Objawienia Bożego (por. LG 25). (KKK 891)
Boska asystencja jest także udzielona następcom Apostołów, nauczającym w komunii z następcą Piotra, a w sposób szczególny Biskupowi Rzymu, pasterzowi całego Kościoła, gdy nie formułując definicji nieomylnej i nie wypowiadając się w sposób definitywny” – wykonuje swoje nauczanie zwyczajne, podaje pouczenia, które prowadzą do lepszego zrozumienia Objawienia w dziedzinie wiary i moralności. Nauczaniu zwyczajnemu wierni powinni okazać „religijną uległość ich ducha” (LG 25), która różni się od uległości wiary, a jednak jest jej przedłużeniem. (KKK 892)
Ponieważ mamy zarówno Pismo Święte, jak i Tradycję, których interpretację daje nam Magisterium, Katechizm mówi nam, że „wiara chrześcijańska nie jest jednak religią Księgi” (KKK 108). Chrześcijaństwo jest natomiast religią Słowa Bożego, a Słowo Boże – Jezus Chrystus – żyje również dzisiaj i będzie żył wiecznie.
Ale Pismo Święte to droga, dzięki której poznajemy, kim Jest Jezus. Jak powiedział św. Hieronim: „Nieznajomość Pisma Świętego jest nieznajomością Chrystusa”. Jeśli chcesz, żeby Królestwo Boże było twoim domem, wówczas Biblia jest twoją mapą. Jeśli chcesz zrozumieć, kogo przyjmujesz w Komunii Świętej, wówczas musisz zrozumie, jak Bóg przez stulecia przygotowywał swój lud, zanim w końcu dał mu Chleb Życia w Liturgii Eucharystycznej.
Całe Pismo Święte jest jedną księgą, a tą jedną księgą jest Chrystus, „ponieważ całe Pismo święte mówi o Chrystusie i cale Pismo święte wypełnia się w Chrystusie” (Hugo od Świętego Wiktora, De Arca Noe, 2, 8: PL 176, 642 C). (KKK 134)
„Żywe bowiem jest słowo Boże”, mówi List do Hebrajczyków (4, 12), „skuteczne i ostrzejsze niż wszelki miecz obosieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca”. Aby żyć w sposób, który prawdziwie podoba się Jezusowi Chrystusowi, musimy studiować Biblię – i medytować nad Biblią. To jedyna droga, by poznać Jezusa Chrystusa.
JAK BIBLIA ZOSTAŁA NAPISANA?
• Biblia została napisana przez natchnionych ludzi, we właściwym dla każdego z nich stylu.
• Ludzcy autorzy Biblii napisali tylko to, czego Bóg od nich chciał.
• Cała Biblia, właściwie interpretowana przez Kościół, jest prawdziwa i całkowicie wolna od jakiegokolwiek błędu.
Biblia to zbiór wielu ksiąg, napisanych w różnych czasach przez różnych autorów i w różnych językach. Owi autorzy myśleli i pisali w odmienny sposób. Niektórzy z nich tworzyli przepiękną poezję, jak w Księdze Psalmów. Inni, jak św. Łukasz, drobiazgowo spisywali historię w oparciu o rzetelne badania. Jeszcze inni, jak Ezechiel, doświadczali symbolicznych wizji, które potem zapisywali. Niektórzy po prostu odnotowywali fakty, jak np. katalog plemion Izraela wymieniony w Księdze Liczb. Niektóre księgi są napisane w bardzo prosty sposób; inne, jak Księga Koheleta, są filozoficzne i intelektualne. Podobnie jak w przypadku autorów innych ksiąg, również tutaj osobowość autorów przebija się spoza tego, co zostało napisane.
Dzieła, które składają się na Biblię, różnią się od innych pism. Chociaż zostały napisane przez ludzkich autorów, to jednak ostatecznym autorem całej Biblii jest Bóg. Ludzcy autorzy pisali w swoim własnym stylu, ale napisali to, co Bóg chciał, by zostało napisane. Dlatego, w odróżnieniu od jakiejkolwiek ludzkiej książki, Biblia jest całkowicie wolna od błędu. Oczywiście musimy pamiętać, że Biblia uczy nas, jak dojść do zbawienia. Świątobliwi autorzy przekazywali swoje przesłanie w sposób, który mógł być zrozumiały dla ludzi im współczesnych, dlatego czasami ich poglądy na temat fizyki czy astronomii mogą się nam wydawać przestarzał
e. Ale ta prawda, której Bóg chciał nas nauczyć, przekazywana jest bez omyłek. Wszystko w niej jest prawdziwe.
Księgi natchnione nauczają prawdy. „Ponieważ wszystko, co twierdzą autorzy natchnieni, czyli hagiografowie, powinno być uważane za stwierdzone przez Ducha Świętego, należy zatem uznawać, że księgi biblijne w sposób pewny, wiernie i bez błędu uczą prawdy, jaka z woli Bożej miała być przez Pismo święte utrwalona dla naszego zbawienia”. (KKK 107)
Nie znaczy to, że wszystko w Piśmie Świętym jest łatwe do zrozumienia. Ale Kościół, kierowany przez Ducha Świętego, pomaga nam zrozumieć, jak możemy odnaleźć prawdę w księgach Biblii, w świetle żywej Tradycji.
W jaki sposób działało to natchnienie? Natchnienie to jedna z wielkich tajemnic naszej wiary — tajemnica bardzo podobna do Wcielenia Boga w Jezusie Chrystusie. Tak jak sam Chrystus, natchnione księgi Biblii są w pełni ludzkie i w pełni boskie. Te dwie natury są nierozdzielnie zjednoczone, a jednak różne. Jezus Chrystus, wcielone Słowo Boże, przybiera słabość ludzkiej natury, stając się prawdziwym człowiekiem. W ten sam sposób Biblia, natchnione Słowo Boże, przywdziewa słabość ludzkiego języka, stając się księgą, którą ludzie mogą zrozumieć.
Uważa się, że król Dawid, najmłodszy spośród ośmiu synów Jessego jest autorem Księgi Psalmów. Jego dzieje poznajemy od 1 Księgi Samuela (rozdz. 16), do 1 Księgi Królewskiej (2, 11). Król Dawid panował ok. 1011-971 r. p.n.e.
BIBLIA TO ŚWIĘTA LITERATURA
• Święci autorzy korzystali z technik literackich, żeby wyrazić swoje przesłanie.
• Nie możemy w pełni zrozumieć Pisma Świętego nie rozumiejąc tych technik literackich.
Biblia to święta literatura dlatego, że Bóg jest jej autorem. Ponieważ Pismo Święte zostało napisane w języku ludzi, ludzie mogą je zrozumieć. Czasem jednak niezbędne jest przygotowanie, by zrozumieć je w odpowiedni sposób.
Pierwsza rzecz, o jakiej należy pamiętać w odniesieniu do Pisma Świętego – to fakt, że jest to literatura. Co oznacza, że wykorzystuje literackie formy i techniki, żeby wyrazić swoje znaczenie. Jeśli nie zrozumiemy, w jaki sposób działają te formy i techniki, nie możemy zrozumieć sensu, jaki chcieli przekazać nam ci święci autorzy.
Abyś mógł znaleźć dobry przykład tego, jak ci święci autorzy wyrażali się przy użyciu technik literackich, możesz sięgnąć do samego początku Księgi Rodzaju. Kiedy rozpoczyna się stworzenie, ziemia jest „bezładem i pustkowiem”, potem światło jest pierwszą rzeczą, którą stwarza Bóg.
Teraz zwróć się do Księgi Jeremiasza 4, 23 i zobacz, w jaki sposób Jeremiasz opisuje zniszczenie, jakie sąd Boży przyniósł Judzie:
Spojrzałem na ziemię –
oto zupełny bezład;
na niebo – nie ma jego światła.
Odczytując tylko werset u Jeremiasza otrzymujemy jakiś sens. Jednakże czytając go i mając w pamięci werset Księgi Rodzaju, odkrywamy znacznie szerszy sens. Jeremiasz używa tych sam
ych słów, co Księga Rodzaju. Zniszczenie jest tak straszliwe, mówi Jeremiasz, że całkowicie unicestwia dzieło Stworzenia!
W Biblii pojawia się wiele różnych rodzajów literackich (opowieści, poematy, dialogi, metaforyczny język i inne), a święci autorzy stosowali rozmaite techniki literackie. Ponieważ żyli w różnych okresach i mieli różne osobowości, stosowali te techniki w zróżnicowany sposób.
Te różnice sprawiają, że lektura Biblii jest nieskończenie fascynująca.
Musimy również pamiętać, że Biblia to literatura starożytna. Nawet najmłodsze księgi Nowego Testamentu zostaly napisane niemal dwa tysiące lat temu. Autorzy Pisma Świętego nie pisali w taki sam sposób, w jaki piszą wspólcześni twórcy. Aby zrozumiec, co chcieli powiedzieć, musimy zrozumieć, w jaki sposób postrzegali świat.
W Piśmie świętym Bóg mówi do człowieka w sposób ludzki. Aby dobrze interpretować Pismo święte, trzeba więc zwracać uwagę na to, co autorzy ludzcy rzeczywiście zamierzali powiedzieć i co Bóg chciał nam ukazać przez ich słowa (por. DV 12 § 1). (KKK 109)
W celu zrozumienia intencji autorów świętych trzeba uwzględnić okoliczności ich czasu i kultury, „rodzaje literackie” używane w danej epoce, a także przyjęte w tamtym czasie sposoby myślenia, mówienia i opowiadania. Inaczej bowiem ujmuje się i wyraża prawdę w różnego rodzaju tekstach historycznych, prorockich, poetyckich czy w innych rodzajach wypowiedzi (por. DV 12 § 2). (KKK 110)
BIBLIA TO KSIĘGA RELIGIJNA
• Święci autorzy postrzegają wszystko w świetle religii.
• Ponieważ Bóg widzi pełnię prawdy, historia biblijna jest jedyną prawdziwie obiektywną historii
• Cała historia biblijna to w istocie historia zbawienia.
Musimy również pamiętać, że Biblia ma odmienny cel niż inne ludzkie pisma. Biblia jest religijna. Chociaż święci autorzy spisywali wielkie historie i tworzyli wielką poezję, ich cała technika literacka służyła religijnemu celowi Biblii.
W rozeznaniu znaczenia natchnionego Pisma Świętego tradycyjnie zwykło się wyróżniać dwa jego sensy: dosłowny i duchowy (KKK 115-119). Sens dosłowny to sens, który chcieli wyrazić jego autorzy: historyczna i jezykowa analiza, rzucając światło na procesy, które doprowadziły do powstania biblijnych tekstów, pomaga zrozumieć ów sens, który pragnał wyrazić również Bóg, jako główny autor Pisma Świętego, a także pomaga zrozumieć tok myślenia wyrażonego w tekście. Sens duchowy to sens wyrażony przez teksty biblijne, gdy są odczytywane pod wpływem Ducha Świętego w świetle misterium Chrystusa. Nie powinno być żadnej sprzeczności pomiędzy obydwoma sensami Pisma Świętego, stanowią one całość, ponieważ razem z wiedzą potrzebna jest wiara, byśmy byli w stanie uchwycić religijne przesłanie Pisma Świętego.
Dzisiaj ludzie zwykle myślą o religii w kategoriach osobistego doświadczenia. Ale inaczej patrzyli na to autorzy Biblii – czy inni ludzie żyjący w czasach starożytnych. Słowo „religia” pochodzi od łacińskiego wyrazu oznaczającego „wiązanie”. Dla starożytnych religia była tym, co wiąże wszystko ze sobą. Ich sposób patrzenia na dzieje, kulturę, politykę i wszystko inne – był religijny.
Z tego względu autorzy Biblii nie piszą historii w taki sposób, w jaki my to robimy. My postrzegamy historię jako wykaz ważnych wydarzeń – wojny, traktaty, wynalazki, itd. W naszej historii pierwszoplanowi bohaterowie to królowie, prezydenci i generałowie.
Chociaż twierdzimy, że piszemy historię „obiektywną”- historię, która po prostu opowiada o faktach – to jednak cała nasza historia jest stronnicza. Nawet decydując, które fakty są ważne, podejmujemy stronnicze decyzje. W zwykłej historii nie sposób uniknąć tych osobistych uprzedzeń, ponieważ każda historia musi być napisana z jakiegoś punktu widzenia:
Ale jest taki punkt widzenia, który jest całkowicie wolny od stronniczości. Bóg widzi wszystko dokładnie takim, jakim jest naprawdę. Autorzy Biblii piszą historię z Bożego punktu widzenia.
Dla autorów Pisma Świętego ważną rzeczą w dziejach było to, co one nam mówią na temat relacji Boga z Jego ludem. Wiele spośród najważniejszych postaci biblijnych to, jak się wydaje, po prostu zwykli ludzie – nie cesarze, nie królowie, ani nawet gubernatorzy czy burmistrzowie. Nawet Jezus, Syn Boży, dla otaczających Go ludzi wyglądał jak zwyczajny syn cieśli. Ale ci zwykli ludzie nieśli Boże przesłanie i to uczyniło ich ważniejszymi, niż potężni cesarze, którzy wypełniają strony naszych książek historycznych. Ponieważ Bóg patrzy na historię w sposób obiektywny, dlatego Biblia często pomija cesarzy i koncentruje się na ludziach, którzy byli naprawdę ważni.
Właściwie cała historia zawarta w Biblii to w istocie „historia zbawienia” – historia tego, w jaki sposób poprzez wieki realizował się plan Boga, by nas zbawić.
CZYM JEST „HISTORIA ZBAWIENIA”?
• Bóg zawsze miał plan, by nas zbawić.
• Historia zbawienia to historia tego, w jaki sposób ten plan realizuje się w dziejach.
• Możemy patrzeć na całą historię zbawienia jako na ciąg siedmiu przymierzy pomiędzy Bogiem a Jego ludem
Jeszcze zanim zaczął istnieć czas, Bóg miał już plan zbawienia, by ocalić nas wszystkich od grzechu. Biblia, postrzegana jako całość, opowiada nam dzieje tego planu zbawienia. To właśnie mamy na myśli, mówiąc „historia zbawienia”: historia tego, w jaki sposób przez tysiące lat urzeczywistniał się plan Boga, by nas zbawić. Ale historia zbawienia różni się od innych rodzajów historii: nie zajmuje się jedynie przeszłością, ale również przyszłością. Ponieważ zostało nam objawione Słowo Boże, wiemy, w jaki sposób plan zbawienia będzie się spełniać aż po kres czasu.
Dobrym sposobem patrzenia na historię zbawienia jest postrzeganie jej jako serii przymierzy pomiędzy Bogiem a nami. W Starym Testamencie przymierze to porozumienie pomiędzy Bogiem a ludzkością, zawarte za pośrednictwem pojedynczych osób. Przymierze jest podobne do umowy, ale to coś znacznie więcej, niż tylko umowa. Przymierze tworzy uświęcone pokrewieństwo: łączy uczestników więzami rodzinnymi. Umowa to ograniczone w czasie porozumienie handlowe, mające trwać tak długo, jak długo wymagają tego bieżące okoliczności. Boże przymierze łączy ludzi w unię, która przetrwa. Spółka to umowa, małżeństwo to przymierze.
Historia zbawienia to historia tego, w jaki sposób grzeszne istoty ludzkie, jakimi jesteśmy, stały się członkami rodziny Bożego przymierza. W historii zbawienia możemy dostrzec siedem przymierzy pomiędzy Bogiem a nami. (Liczba siedem to w Biblii symbol pełni przymierza, dlatego jest tutaj w szczególny sposób na miejscu). Każde przymierze zostało zawarte poprzez pośrednika, i pomimo tego, że każde przymierze odzwierciedla obietnicę, jaką Bóg składa całej ludzkości, każde przymierze przybiera postać szerszej relacji społecznej.
-
-
- Pierwsze przymierze, o którym czytamy w Biblii, to przymierze z Adamem. W języku hebrajskim słowa „Adam” używa się również w odniesieniu do całej rasy ludzkiej. Dlatego pierwsze przymierze to w istocie przymierze, z którego wynikają wszystkie pozostałe.
- Drugie przymierze to przymierze z Noem i jego rodziną, zawarte po potopie.
- Trzecie przymierze to przymierze z Abrahamem i całym jego plemieniem.
- Czwarte przymierze to przymierze z całym narodem Izraela, zawarte za pośrednictwem Mojżesza.
- Piąte przymierze to przymierze ze wszystkimi narodami, zawarte poprzez Dawida i Salomona.
- Szóste przymierze to Nowe Przymierze z całą ludzkością, poprzez Jezusa Chrystusa.
- W końcu, u kresu czasu, będzie siódme przymierze, na całą wieczność.
Kiedy nauczysz się w ten sposób patrzeć na historię zbawienia, łatwo będzie ci dostrzec całościowy sens Biblii. O tym jest ta książka. Nauczysz się dostrzegać, jak każda część Bibli do siebie pasuje jako część Bożego planu naszego zbawienia.
KOŚCIÓŁ BĘDZIE NASZYM PRZEWODNIKIEM
• Biblia może być trudna do zrozumienia.
• Bóg stworzył Kościół, by on nauczył nas tego, co potrzebujemy wiedzieć.Biblia to księga wielka i czasem trudna. W całości była pisana przez kilka tysięcy lat przez pisarzy, którzy żyli w czasach bardzo odmiennych od naszych. Bez odpowiedniej pomocy moglibyśmy niewłaściwie zrozumieć to, co autorzy Biblii próbowali nam powiedzieć.
Ale nie zostaliśmy pozostawieni bez pomocy. Kościół, założony przez samego Jezusa Chrystusa, i kierowany przez Ducha Świętego, interpretuje Biblię, nie popadając przy tym w błąd. Dokładnie tak, jak obiecał Jezus Chrystus, Kościół katolicki zawsze jest z nami, by uczyć nas, jak rozumieć Biblię w świetle żywej Tradycji.
Bez tej pomocy bylibyśmy zagubieni. Gdybyśmy nie mieli nauczyciela prowadzonego przez Boga, zostawałyby nam tylko ludzkie interpretacje Biblii. A te ludzkie interpretacje nie zgadzają się ze sobą. Jeśli chcemy iść za Słowem Bożym i zrozumieć Pismo Święte, wówczas musimy nauczyć się tego, czego naucza Kościół, nasza Matka.
JAK POWSTAŁ KANON PISMA ŚWIĘTEGO
• „Kanon” Pisma Świętego to lista ksiąg odpowiednich, by je odczytywać w liturgii.
• Cały Kościół, spotykając się na soborze powszechnym w Trydencie, ustanowił ten kanon.
• Tradycja apostolska pozwoliła Kościołowi rozpoznać, jakie pisma powinny być zaliczone do zbioru ksiąg świętych (KKK 120).Biblia dzieli się na dwie części: Stary Testament i Nowy Testament. Stary Testament składa się z ksiąg, które zostały napisane przed czasami Jezusa Chrystusa; księgi Nowego Testamentu zostały napisane po czasach Chrystusa. Obie części są równie ważne. Jak wkrótce się dowiemy, Nowy Testament nie usuwa Starego Testamentu. Wprost przeciwnie, sami autorzy Nowego Testamentu stale odnoszą się do Starego Testamentu jako do „Pisma Świętego”.
Ale to, jak napisano Biblię, to tylko połowa historii. W tamtych czasach napisano wiele innych ksiąg oprócz tych, które weszły w skład Pisma Świętego. W jaki sposób Kościół zdecydował, które księgi należą do Pisma Świętego, a które nie? A skoro już o tym mowa, co to miało znaczyć, że księga jest częścią Pisma Świętego?
Odpowiedź na to pytanie wiąże się z celebracją liturgii. Liturgia to nabożeństwo w Kościele, a jego centralną częścią jest celebracja Eucharystii.
Gdy spotykali się pierwsi chrześcijanie, celebrowali liturgię w dwóch częściach: jako Liturgię Słowa i Eucharystię. Każdy mógł uczestniczyć w Liturgii Słowa, ale tylko ochrzczeni chrześcijanie mogli zostać na Eucharystii. (Ten podział istnieje aż do dnia dzisiejszego, chociaż nie wyrzucamy już nie-chrześcijan z kościoła, gdy celebrujemy Eucharystię).
W Liturgii Słowa pierwsi chrześcijanie słuchali czytań z Pisma Świętego, tak samo, jak robimy dzisiaj. Czytania ze Starego Testamentu były takie same, jakich słuchali Żydzi podczas swoich zgromadzeń – w istocie wielu chrześcijan nadal chodziło do synagog, dopóki nie zabronili tego ich przełożeni. Ale oni słuchali również listów Apostołów i historii z życia Chrystusa. Które z tych nowych ksiąg były odpowiednie, by czytać je w liturgii? To było pytanie, na które musiał odpowiedzieć wczesny Kościół.
„Kanon” to odpowiedź na to pytanie. Pod przewodnictwem Ducha Świętego Kościół opracował list albo „kanon” ksiąg zatwierdzonych. Włączenie danej księgi do kanonu oznaczało, że jest ona natchniona przez Boga. („Kanon” to greckie słowo, które oznacza „laskę mierniczą” albo „zasadę”). Inne księgi odrzucono, ponieważ nie były natchnione przez Boga.
W odniesieniu do Starego Testamentu Kościół uznaje za kanoniczne niektóre księgi, których żydowska tradycja nie zalicza do Pisma Świętego. Te księgi są określane jako „deuterokanoniczne”, od greckiego wyrazu oznaczającego „drugi kanon”:
Kościoły protestanckie zwykle podążają za późniejszą tradycją żydowską, dlatego większość Biblii protestanckich pomija te księgi. Ale według Kościoła katolickiego księgi deuterokanoniczne mają taki sam autorytet, jak pozostałe księgi Biblii, one są częścią Pisma Świętego. Te księgi przedstawiają, w sposób dość dosłowny, pewne doktryny, które są uznawane za katolickie nauczanie i katolicką praktykę. Na przykład 2. Księga Machabejska w sposób zdecydowany ukazuje koncepcję stworzenia i to, że wierni Żydzi modlili się za dusze zmarłych na wiele lat przez nadejściem Jezusa Chrystusa. Księga Tobiasza ukazuje istnienie i działalność aniołów stróżów.Wśród żydowskich badaczy istniał podział na kanon Septuaginty (albo aleksandryjski), zbiór czterdziestu sześciu ksiąg przetłumaczonych na język grecki przez siedemdziesięciu uczonych żydowskich, i kanon palestyński, który nie zawierał ksiąg deuterokanonicznych. Kościoły protestanckie zwykle podążają za tradycją palestyńską, dlatego protestanckie Biblie w większości przypadków pomijają te księgi deuterokanoniczne. Kościół katolicki uznał, że księgi deuterokanoniczne mają taki sam autorytet, jak reszta ksiąg Biblii.
PYTANIA UTRWALAJĄCE
1. Wymień dwa pierwotne źródła nauki katolickiej.
2. Czym jest Biblia
3. Czym jest Tradycja?
4. Co znaczy „bezbłędny”?
5. Co znaczy „natchniony”?
6. Kto jest wybranym przez Boga interpretatorem Pisma Świętego?
7. Co znaczy „nieomylność”?
8. Jaki jest cel Magisterium
9. Kto sprawuje najwyższe Magisterium?
10. Co oznacza sformułowanie „w sposób szczególny” w odniesieniu do autorytetu nauczania papieża?
11. Kto jest autorem Biblii?
12. Wyjaśnij znaczenie punktu 107 z Katechizmu Kościoła Katolickiego.
13. W jaki sposób autorzy Biblii różnili się w swoim poglądzie na religię od wielu współczesnych ludzi?
14. Dlaczego mówimy, że Biblia to „historia obiektywna”?
15. Co to jest historia zbawienia?
16. W jaki sposób historia zbawienia różni się od innych historii?
17. Co to jest „przymierze”?
18. Jak wiele przymierzy zawarł Bóg ze swoim ludem?
19. Co znaczy słowo „kanon”?
20. Wymień trzy źródła, które określają kanoniczność.
21. Wymień pięć zasad, które determinują poprawną interpretację Pisma Świętego.
22. Co to są księgi „deuterokanoniczne”?
23. W okresie którego przymierza żyjemy teraz?Ilustrowany Świat Biblii – Przewodnik po Starym i Nowym Testamencie. Scott Hahn. Wydanie oryginalne: Midwest Theological Forum. Wyd. polskie: Fronda.pl. Str. 18-33
-
Najnowsze komentarze